2025 yılında uygulanacak asgari ücretin belirlenmesine yönelik çalışmalar hızla devam ediyor. Asgari Ücret Tespit Komisyonu, son toplantısını bu hafta salı veya çarşamba günü yapacak. Bu toplantıda, yeni asgari ücretin belirlenmesi bekleniyor. Komisyon, ilk toplantısını 10 Aralık’ta, ikinciyi 16 Aralık’ta ve üçüncüsünü 19 Aralık’ta yapmıştı. Şimdi ise gözler 4. toplantıya çevrildi. Yeni ücretin belirlenmesi, hem doğrudan 7 milyondan fazla çalışanı hem de dolaylı olarak tüm toplumu ilgilendiriyor.
TÜRK-İŞ’in Talepleri ve İşverenin Yaklaşımı
TÜRK-İŞ, mevcutta net 17 bin 2 TL olan asgari ücrete, önce yüzde 45 oranında enflasyon zammı uygulanmasını ve ardından ortaya çıkacak rakama yüzde 20 refah payı eklenmesini talep etmişti. Bu talep, asgari ücretin net 29 bin 583 TL’ye ulaşmasına neden oluyor. Ancak işveren tarafının, TÜRK-İŞ’in bu yüksek taleplerine sıcak bakmadığı belirtiliyor. İşverenin, asgari ücretin işverene olan maliyetinin artmaya devam etmesini istemediği ve daha mütevazı bir artış önerdiği ifade ediliyor. Bu noktada, hükümetin tutumu büyük önem taşıyor çünkü hükümetin yaklaşımı, pazarlık sürecinde belirleyici olacak.
Zam Senaryoları
Asgari ücrete yapılacak zam oranına dair bazı tahminler kamuoyunda geniş yer buldu. TÜRK-İŞ’in talep ettiği yüzde 74'lük artış, yüksek bir zam oranı olarak öne çıkıyor. Ancak, farklı zam senaryoları da gündemde. Bu senaryolar, enflasyon oranları, iş gücü piyasası koşulları ve diğer ekonomik etkenlere göre şekillenecek. İşte bazı olasılıklar:
- Yüzde 30 zamla net 22 bin 103 TL
- Yüzde 35 zamla net 22 bin 953 TL
- Yüzde 40 zamla net 23 bin 803 TL
- Yüzde 45 zamla net 24 bin 653 TL
- Yüzde 50 zamla net 25 bin 503 TL
Bu tahminler, çeşitli ekonomik analizler ve kamuoyundaki tartışmalara dayanmaktadır. Ancak, nihai kararın komisyonun toplantısında verileceği ve bunun tüm bu rakamları etkileyebileceği unutulmamalıdır.
Asgari Ücretin Belirlenme Süreci
Asgari ücret, yasal olarak 15 kişiden oluşan bir komisyon tarafından belirleniyor. Bu komisyon, işçi, işveren ve hükümet temsilcilerinden oluşan üyelerden oluşuyor. Komisyon, aralık ayında belirlenen tarihlerde toplanıyor ve yeni asgari ücreti belirliyor. Komisyonun başkanı, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı tarafından atanan üyelerden biri oluyor. Toplantılara en az 10 üye katılmalı ve oylama yapılmalı. Oylamada, eğer üyeler arasında eşitlik oluşursa, başkanın bulunduğu tarafın çoğunluğu sağlamış kabul ediliyor.
Mevcut Asgari Ücret ve İşverene Maliyeti
Halen 2024 yılı için geçerli olan asgari ücret, brüt 20 bin 2 TL 50 kuruş, net 17 bin 2 TL 12 kuruş olarak uygulanıyor. Bu, işçiye ödenen net tutardır. Ancak, işverenin asgari ücret için yaptığı toplam ödeme daha yüksektir. Bir işçi için işverene toplam maliyet, brüt asgari ücretin yanı sıra sosyal güvenlik primi ve işsizlik sigortası fonu gibi ek yüklerden oluşuyor. İşverene toplam maliyet, 23 bin 502 TL 94 kuruş. Bu maliyetin 20 bin 2 TL 50 kuruşunu brüt asgari ücret, 3 bin 100 TL 39 kuruşunu sosyal güvenlik primi ve 400 TL 5 kuruşunu ise işverenin işsizlik sigortası fonu oluşturuyor.
Bu süreç, sadece çalışanları değil, aynı zamanda işverenleri ve tüm toplumun ekonomisini doğrudan etkileyen bir gelişme olarak izleniyor. Asgari ücretin artışı, enflasyonla mücadelede önemli bir araç olarak kabul edilse de, tüm taraflar arasında dengeyi bulmak her yıl olduğu gibi bu yıl da önemli bir müzakere konusu olacak.