"Allah katında daha fazla sevgiye mazhar olan kişi, gençlik döneminde hem cömertlikte hem de güzel ahlakta üstün olan bir kimsedir. Bu genç, ibadetlere gereken önemi verirken, yaşlılık döneminde olan bir kişiden daha çok sevgi kazanır. Bu, cömertlikte öne çıkan ve iyi ahlakı benimseyen gençlerin Allah katındaki değerini vurgularken, yaşlıların da kötü huylardan ve cimrilikten sakınmaları gerektiğini anlatır. Bu hadis, gençlik dönemindeki insanların Allah'ın rızasını kazanabilmek için güzel ahlak ve cömertlikte öncü olmalarının ne kadar önemli olduğunu öğretir." (Camiüssağir-4852)
Cömertlik, genel olarak insanların sahip oldukları imkanları, Allah'ın rızası için muhtaçlara yardım etmek ve ihsanda bulunmak amacıyla kullanmaları olarak tanımlanır. İslam'a göre cömertlik, üstün bir ahlaki değerdir ve Allah'ın rızasını kazanmada önemli bir rol oynar. İşte cömertlik ile ilgili ayetler, hadisler ve bu erdemle ilgili önemli bilgiler:
Cömertlik Ayetleri:
"Ey iman edenler! Allah yolunda harcamada bulunanlarınız, sağ ellerinin sağından ve sol ellerinin solundan verdiği zaman, hepsini vermiş sayılırlar. Sonra onlara ne bir zarar gelir, ne de onlara zulmedilir." (Bakara Suresi, 2:267)
"Allah'ın, mallarınızın ve canlarınızın sevabını size bildirmesi gibi size okuyor. Allah iyilik yapana büyük bir sevap vadediyor." (Hadid Suresi, 57:18)
"Allah katında, mallarınızla ve canlarınızla cihad edin. Eğer bilseniz, bu sizin için daha hayırlıdır." (Tevbe Suresi, 9:41)
Cömertlik Hadisleri:
Peygamber Efendimiz (s.a.v.) şöyle buyurdu: "Cömert olan kimse, Allah'a ve Ahiret gününe inanır, misafirine ikramda bulunur ve sıkıntı anında yardımcı olur." (Buhari)
"Cömertlik ve iyilik yapma, hayra sebep olur ve kötülükten alıkoyar. İyilik etmek, iyilik görmenin yarısıdır." (Tirmizi)
"Cömertlikle cimrilik bir araya gelmez." (Tirmizi)
Cömert İnsanın Özellikleri:
Cömert bir insanın sahip olduğu özellikler şunlar olabilir:
İhtiyaç sahiplerine yardım etmeyi sever ve yardımcı olur.
Cömertlikle gurur duymaz, gösteriş yapmaz.
Kendini başkalarının yerine koyar ve empati yapar.
İyilik yapmak onun için bir yaşam tarzıdır, sadece özel günlerde değil her zaman yardım etmeyi düşünür.
Mal ve mülkünü Allah'ın rızası için paylaşır.
Cömertlikte samimi ve içten bir niyet taşır.
Başkalarının ihtiyaçlarını karşılamak için fedakarlık yapar.
İyilikleri karşılık beklemeden yapar ve insanlardan takdir veya övgü beklememe özelliğine sahiptir.
Cömertlik, İslam'ın temel değerlerinden biridir ve Müslümanlar için önemli bir erdem olarak kabul edilir. Allah'ın lütuflarını paylaşmak, manevi bir zenginlik ve sevap kazanmanın bir yolu olarak görülür. Ayrıca cömertlik, insanlar arasında sevgi, saygı ve yardımlaşmayı teşvik eder.
Bir Müslümanda Bulunmaması Gereken Özellikler
Peygamber Efendimiz'in bu hadisinde, bir Müslümanın sahip olmaması gereken olumsuz özelliklere vurgu yapmaktadır. İşte bu hadisi nasıl anlamalıyız:
İnsanları Kötülemek: Bir Müslüman, başkalarını kötülemek ve ayıplarını araştırmak yerine, insanlara olumlu ve hoşgörülü bir bakış açısıyla yaklaşmalıdır. Başkalarının kusurlarını sürekli olarak eleştirmek, kin ve düşmanlık yaratır ve toplumsal ilişkileri bozar.
Lânetlemek: Lânetlemek, bir Müslümanın kardeşlik ve insanlık değerlerine aykırı bir davranıştır. Allah'ın rahmetinden uzaklaşmış olanları lânetlemek, kin ve nefreti besler. Müslümanlar arasında karşılıklı sevgi ve saygıya dayalı bir ilişkiyi teşvik etmek önemlidir.
Kötü Söz ve Çirkin Davranışlar: Kötü sözler ve çirkin davranışlar, İslam'ın ahlaki değerlerine aykırıdır. Bir Müslüman, dilini kötü sözlerden, iftiralardan, hakaretlerden ve çirkinliklerden arındırmalıdır. Aynı şekilde, çirkin davranışlardan kaçınmalı ve insanlara karşı saygılı olmalıdır.
Bu hadis, Müslümanların insanlar arasında iyi ahlaka sahip olmaları gerektiğini vurgular. İyi ahlak, İslam'ın temel öğretilerinden biridir ve Müslümanlar, Allah'ın rızasını kazanmak için iyi ahlaka sahip olmalıdır. İnsanlar arasında saygı, sevgi ve yardımlaşma ortamını teşvik eden bu özellikler, toplumun huzurunu ve dayanışmasını güçlendirir. Aynı zamanda Müslümanlar için birbirlerine karşı kardeşlik ve dostluk bağlarını güçlendiren önemli bir temeldir. Bu nedenle bir Müslüman, bu olumsuz özelliklerden kaçınarak daha iyi bir insan ve inanan olmayı hedeflemelidir.