Ekonomi

GSMH'nin Dağılımında Yalova Kazanırken Yozgat Kaybetti

Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) verilerine göre, son 18 yılda Türkiye genel milli hasılası içindeki değişimlere bakıldığında, Yalova ve Yozgat illeri arasında dikkat çeken bir farklılık göze çarpıyor. Yalova, milli hasıladan aldığı payını belirgin bir şekilde artırarak kazanan taraf olurken, Yozgat ise kaybeden iller arasında yer aldı.

Abone Ol

Haber Merkezi

2004 yılında Yalova'nın milli hasıla içindeki payı yüzde 0,26 iken, bu oran 2022'de 0,39'a yükseldi. Yalova'nın milli hasıla payındaki bu yüzde 49,04'lük artış, onu en çok büyüyen iller listesinde birinci sıraya taşıdı.

Öte yandan, Yozgat'ın 2004 yılında yüzde 0,42 olan milli hasıla payı, 2022'de yüzde 0,26'ya geriledi. Yozgat'ın milli hasıla payındaki düşüş yüzde 37,44 olarak kaydedildi.

TÜİK verilerine göre Türkiye genelinde en çok milli hasıla payını artıran ilk beş il sırasıyla şu şekilde: Yalova (%49,04), Gaziantep (%45,85), Kilis (%44,46), Mardin (%42,38) ve Osmaniye (%31,29).

Gaziantep, özellikle tekstil sektöründe yaşanan hızlı büyümeyle dikkat çekerken, Yalova'nın artan hızının arkasında son yıllarda gerçekleşen tersane yatırımları ve önemli sanayi şirketlerinin katkısı olduğu görülüyor.

Ancak, 2000'li yılların başında "Anadolu Kaplanları" olarak adlandırılan iller arasında öne çıkan Denizli, Çorum, Kayseri, Eskişehir, Afyon gibi iller ile Trabzon ve Malatya'nın milli hasıla paylarında düşüş yaşandığı görülüyor. Bu iller halen büyük bir milli hasıla üretmelerine rağmen, ivmelerini kaybetmiş durumda.

Milli hasıla payında en çok düşüş gösteren beş il sırasıyla Yozgat (%37,44), Tokat (%35,22), Çorum (%33,63), Rize (%32,66) ve Sinop (%31,14).

Kuzey Anadolu ve Doğu Anadolu bölgelerindeki illerden Trabzon, Rize, Amasya, Çorum, Ordu, Sinop, Samsun, Karabük, Bolu, Kastamonu, Bartın, Giresun, Artvin gibi iller milli hasıla payında gerileme yaşayan iller arasında bulunuyor.

Öte yandan, savunma ve diğer sektörlerdeki yatırımlarla dikkat çeken Konya, milli hasıla payını yüzde 8 artırmışken, savunma sanayi ile öne çıkan Ankara'nın payında küçük bir düşüş kaydedildi. Marmara illerinden Tekirdağ, büyük yatırımlarla dikkat çekerken, Edirne'nin milli hasıla payındaki düşüş dikkat çekiyor.

İstanbul'un milli hasıla payı yüzde 1,47, İzmir'in payı yüzde 1,74 artarken, Ankara ve Bursa'nın payında ise gerileme yaşandı. Adana ise durumunu koruyarak istikrarını sürdürdü. Kocaeli ise büyük sanayi yatırımlarıyla milli hasıla payını yüzde 30,48 artırarak dikkat çekti.

TÜİK: Türkiye İstatistik Kurumu'nun Görevleri ve Faaliyetleri

Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), Türkiye'de resmi istatistikleri üreten ve yayınlayan bir devlet kurumudur. TÜİK'in temel görevleri arasında ülke genelinde ekonomik, sosyal ve demografik konularda istatistiksel veri toplamak, analiz etmek, raporlamak ve yayınlamak bulunmaktadır. İşte TÜİK'in temel görevleri:

İstatistiksel Veri Toplama: TÜİK, anketler, sayımlar, örnekleme ve diğer yöntemlerle Türkiye genelinde çeşitli konularda istatistiksel veriler toplar.

Analiz ve İnceleme: Toplanan veriler üzerinde analiz yaparak ekonomik, sosyal, kültürel ve demografik trendleri belirler. Bu analizler, politika yapıcılara ve diğer ilgili kurumlara önemli bilgiler sağlar.

Raporlama ve Yayınlama: TÜİK, elde ettiği istatistiksel verileri düzenli olarak raporlar ve yayınlar. Bu raporlar, genellikle aylık, yıllık ve dönemsel olarak hazırlanarak kamuoyu, araştırmacılar, özel sektör ve diğer paydaşlarla paylaşılır.

Ulusal ve Uluslararası Karşılaştırmalar: TÜİK, Türkiye'nin istatistiksel verilerini ulusal ve uluslararası düzeyde karşılaştırmalı analizlere tabi tutar. Bu, Türkiye'nin diğer ülkelerle kıyaslanmasını ve uluslararası normlara uygunluğunu değerlendirmeyi sağlar.

İstatistiksel Standartların Belirlenmesi: TÜİK, istatistiksel veri toplama ve analiz yöntemlerini standartlaştırarak güvenilir ve karşılaştırılabilir veri elde etmeyi amaçlar.

Eğitim ve Bilgilendirme: TÜİK, istatistiksel konularda eğitim ve bilgilendirme faaliyetlerinde bulunarak toplumun bilinçlenmesine katkıda bulunur.

TÜİK, Türkiye'nin ekonomik, sosyal ve demografik yapısı hakkında güvenilir ve tarafsız verilere erişimi sağlamak amacıyla faaliyet gösteren önemli bir kurumdur. Bu veriler, ekonomi politikalarının geliştirilmesi, kamu hizmetlerinin planlanması, özel sektörün stratejilerinin oluşturulması ve akademik araştırmaların temeli olarak kullanılır.