Psikiyatri Uzmanı Dr. Öğr. Üyesi Melek Gözde Luş, pika sendromunun besin değeri olmayan yabancı maddeleri yeme alışkanlığı olarak tanımlandığını ve bu durumun en sık çocuklarda görüldüğünü belirtti. Pika sendromunun nedenleri, belirtileri ve tedavi yöntemleri hakkında önemli bilgiler paylaştı.
En Yaygın Belirtisi Karın Ağrısı
Bir aydan uzun süren, toprak, kağıt, saç, boya, kül, kil gibi maddelerin devamlı ve ısrarlı bir şekilde yenilmesi alışkanlığına pika sendromu denir. Bu durum en sık çocuklarda görülür ve ‘toprak yeme alışkanlığı’ olarak bilinir.
Luş, pika sendromunun en yaygın belirtisinin karın ağrısı olduğunu ifade etti. "Çocuğun yediği şeylerden dolayı dışkısında kan, kabızlık veya ishal görülebilir. Kabızlık ve ishale tıkanıklık ya da hasar görme gibi bağırsak sorunları eklenebilir. Yenilen maddelerin yol açtığı sık görülen enfeksiyonlar da pika sendromu belirtileri arasında bulunur." dedi.
Pika Sendromunun Nedenleri
Demir eksikliği, çinko eksikliği ve yetersiz beslenme pika sendromunun en yaygın nedenleri arasında yer alır. Kimi zaman psikolojik sorunlar da yabancı madde yeme alışkanlığına neden olabilir.
Luş, ebeveynin yeterli ilgiyi göstermediği ve çocuk gelişimi için uygun ortamın olmadığı durumlarda pika sendromunun gelişebileceğini belirtti. Ayrıca, anne-babanın ayrılması, çocuk istismarı, anne-baba ve çocuk arasındaki iletişim bozuklukları, ailenin ihmali gibi durumların pika sendromuna zemin hazırladığını söyledi. Şizofreni, obsesif kompulsif bozukluklar ve depresyon gibi psikiyatrik hastalıkların da pika sendromuna neden olabileceğine dikkat çekti.
Pika Sendromu Tanısı
Pika sendromunun tanısının koyulabilmesi için çocuğun en az 2 yaşında olması gereklidir. Küçük çocuklar, ağza uygunsuz maddeleri atma ve yemeye çalışma davranışı gösterebilir.
Luş, "İlerleyen yaşa rağmen ağza yabancı cisim götürme eylemini devam ettiren çocuklarda pika sendromu gelişebilir." dedi. Ayrıca, vücut için gerekli olan karbonhidrat, yağ, protein, mineraller ve vitaminlerin yeterli miktarda alınmaması sonucunda, vücutta besin değeri olmayan maddeleri yeme eğiliminin oluşabileceğine vurgu yaptı.
Tedavi ve Destek
Pika sendromu tedavisinde psikiyatrist, psikoterapist ve diyetisyen desteği önemli rol oynar. Psikolojik sebeplerden kaynaklanan durumlarda ise psikoterapi ve davranışsal terapi teknikleriyle birlikte yeme davranış bozukluğunun tedavisi yapılır.
Luş, tedavide öncelikle kişinin yaşadığı durumu bir hastalık olarak kabul etmesinin önemine dikkat çekti. Bireylerin yanlış beslenme tercihlerini doktora aktarması sonucunda pika sendromu tanısı konulabileceğini belirtti. "Yeme bozukluğuna sebep olan nedenler belirlendikten sonra, yanlış beslenme eğilimine iten faktörlerin ortadan kalkmasına yönelik bir tedavi planlanır." dedi.
Dr. Öğr. Üyesi Melek Gözde Luş, pika sendromu yaşayan bireyler için doktor ve diyetisyen önerisiyle özel beslenme programları uygulandığını belirtti. "Beslenme planının uygulanma aşamasında bireyin çevresinin desteği ve kontrolü tedavinin gidişatını olumlu yönde etkiler." diye ekledi. Özellikle çocuk hastalarda ailenin desteğinin önemine vurgu yaptı.
Tedavi edilmezse gelişme geriliği, bağırsaklarda ciddi hasarlar ve vücutta kurşun birikmesi gibi sorunlara yol açabileceğini ifade eden Luş, pika sendromunun tedavisinin mutlaka profesyonel destek gerektirdiğini belirtti.