1 Eylül'de başlayan arabuluculuk sistemi, birçok uyuşmazlığı dava yoluna gitmeden çözme imkanı sunarak olumlu bir etki yaratmıştı. Yeni yılda ise arabuluculuk ücretleri güncelleniyor.
Resmi Gazete'de yayımlanan karara göre, kira, komşu hakkı ve Kat Mülkiyeti Kanunu'ndan kaynaklanan uyuşmazlıklarda bir saat ücreti şu şekilde belirlendi: İki kişi arasındaki uyuşmazlıkta taraf başına 580 TL, üç ila beş kişi arasında ise taraf sayısı gözetmeksizin 1200 TL. Altı ila on kişi arasında 1300 TL ve on bir ve daha fazla kişi arasında ise 1400 TL olarak belirlendi. Bu yeni ücret tarifesi 1 Ocak 2024 tarihinden itibaren geçerli olacak.
Arabuluculuk Avukat Dr. Umut Metin, yeni tarifeyle ilgili yaptığı açıklamada, "2024 yılı arabuluculuk yeni tarifesinin en önemli kısmı şu: Anlaşma ve anlaşmama yaklaşımı gösteriyor, anlaşmayı teşvik ediyor. Yani yeni asgari tarifeyi anlaşma odaklı bir tarife olarak görebiliriz. Bu çok önemli, toplumda anlaşma oranının artmasını teşvik eden bir ücret tarifesi ile karşı karşıyayız" dedi.
Asgari tarife, arabulucuların alabileceği en düşük ücreti belirliyor. Arabulucular, tarafların rızası olduğu sürece bu tarifenin üzerinde bir ücret talep edebilirler. Ancak tarifeye uyulmadan yapılan arabuluculuk süreci hukuken sorunlu olabilir ve arabulucu disiplin cezası alabilir.
Arabuluculuk ücret tarifesinin ikinci kısmında ise anlaşma durumunda uygulanacak oranlar belirlenmiş. Anlaşılan miktarın 200 bin TL'ye kadar olan kısmı için yüzde 6, 320 bin TL için yüzde 5, 520 bin TL için ise yüzde 4 gibi artan bir model öngörülmüş.
Metin, "Bu da tarifenin adil bir tarife olduğunu ortaya koymaktadır. Arabuluculuk ücretinin taraflar arasında eşit şekilde karşılanabileceği gibi taraflar anlaşırsa bir tarafın ücretin tamamını karşılayabileceği veya farklı oranlarda bu ücreti üstlenebileceği modeller uygulanabilir" diye ekledi.
Özellikle ticari davalarda ve ortaklığın giderilmesi şeklindeki uyuşmazlıklarda, arabulucunun anlaşma sağladığı taktirde 6 bin TL'den az ücret alamayacak olması, anlaşmanın arabulucular tarafından daha yoğun bir şekilde gerçekleştirilmesine olanak tanıyor.
Uyarıda bulunan Metin, "Bu tarifeye uyulması çok önemli, hem arabulucu açısından hem vatandaşların hukuki güvenliği açısından. Belirttiğimiz resmi tarife altında bir arabuluculuk, sağlıklı bir arabuluculuk olmaz" şeklinde konuştu.
Arabulucuya başvuruların ücretsiz olduğunu vurgulayan Metin, başvururken hiçbir ücret ödenmediğini, sadece arabuluculuk bürolarına, arabulucuya uyuşmazlığın bildirilmesi, karşı tarafın iletişim bilgilerinin aktarılması, arabulucuya başvurunun nedeninin anlatılması gerektiğini belirtti.
Metin, 1 Eylül'den itibaren kira arabuluculuklarında anlaşma sayısının 42 bin, anlaşmama sayısının ise 18 bin olduğunu söyledi. Bu durum, toplumun kira sorunlarını arabuluculuk yoluyla çözmeye olan ilgisini gösteriyor. Ayrıca, 2023 yılı için tarafların kendi isteğiyle anlaştığı arabuluculuk sayısının 700 bin olduğunu ve Türkiye genelinde 1.5 milyon insanın sorununun bu şekilde çözüldüğünü belirtti.
Arabuluculuk, hem vatandaşların hem de hukuk sisteminin yükünü hafifleten etkili bir çözüm yolu olarak öne çıkıyor. Yeni yılda yürürlüğe girecek olan bu tarife, arabuluculuk süreçlerini daha adil ve etkili bir hale getirerek toplumun genel hukuki güvenliğini artırabilir.
