Osmanlı kültürünün vazgeçilmez öğelerinden biri olan şark köşesi, Cumhuriyet döneminde ilgi azaldığı için geri planda kalmıştır. Ancak son yıllarda, bu gelenek yeniden canlanmış ve ilgi görmeye başlamıştır.
Diyarbakır'da tek şark köşesi imalatçısı olan Mustafa Güneş, mesleğini Suriye'nin Halep şehrinde öğrenmiştir. Küçük bir atölyede 10 yıldır bu geleneği sürdürerek geçimini sağlamaktadır. Türkiye'nin birçok yerine ürünlerini gönderen Güneş, şark köşesi imalatını Suriyeli bir iş ortağı ile gerçekleştirmektedir.
Güneş, şark köşelerinde kullanılan kumaşların en az 6 metreden oluştuğunu belirterek, imalat sürecini açıklamıştır. Altı metreden oluşan bir şark köşesi takımını dört veya beş aşamada tamamladıklarını ifade etmiştir.
Sur ilçesinde yaşanan olayların kendilerini de mağdur ettiğini belirten Güneş, şu anda Diyarbakır'da satışların azaldığını ve alışveriş yapılamadığını dile getirmiştir. Güneş, daha fazla kişiyi istihdam edebileceklerini ancak şu anki kısıtlı imkânlarla bu kültürü yaşatmaya çalıştıklarını ifade etmiştir.
Güneş, yerli ve yabancı turistlerin şark köşelerine büyük ilgi gösterdiğini vurgulayarak, sağlık açısından da önemli olduğunu belirtmiştir. Şark köşesi takımlarını 250 TL'den sattıklarını ve bu ürünlerin birçok mekânda kullanıldığını aktarmıştır.
Şark köşesi kültürünün Osmanlı'nın son dönemlerinde yok edilmeye çalışıldığını ifade eden Güneş, bu gelenekle ilgili bilincin yaygınlaştırılmasını ve yaşatılmasını amaçladıklarını belirtmiştir. Yerel esnaf Mehmet Acar ise tarihî On Gözlü Köprü'deki kafesinde şark köşesi kültürünü canlı tutmaya çalıştıklarını ifade etmiştir.
Şark köşesi nedir? nasıl yapılır?
Şark köşesi, Anadolu'nun özgün bir dekorasyon kültürüdür ve tarihî bir geçmişe sahiptir. Bu kültür, Türklerin ev ve iş yerlerini geleneksel şark odası dekorasyonu ile tasarlama geleneğini ifade eder. Şark köşesi, birçok sebeple tercih edilmektedir:
Kültürün Yansıtılması: Şark köşesi, Türk kültürünü yansıtan özgün bir dekorasyon tarzıdır. Başka kültürlerden alınmış bir özenti değildir, kendi köklerimizi ve değerlerimizi temsil eder.
Farklı Tasarım ve Sıcak Ortam: Şark köşesi, diğer dekorasyon tarzlarından farklı bir tasarım sunar ve aynı zamanda sıcak bir muhabbet ortamı oluşturur.
Şark köşesi, genellikle sedir takımları veya minder takımları kullanılarak oluşturulur. Odanın bir köşesine yerleştirilen bu mobilyalar, sıcak bir sohbet ortamı hazırlar. Yerde kilim veya halı deseni, duvarlarda kilim gibi motifler sıkça kullanılır. Son yıllarda popülerlik kazanan şark köşeleri için "otantik dekorasyon" veya "iç tasarım" terimleri de kullanılmaktadır.
Şark Köşesi Nasıl Yapılır?
Şark köşesi yapmak için gerekli malzemeler şunlar olabilir:
Sedir: Geleneksel şark köşesi için sedir önemli bir parçadır.
Minder: Rahat oturuş için minderler kullanılabilir.
Duvar için Halı veya Kilim: Duvarlarda dekoratif olarak kullanılacak halı veya kilim.
Zemin için Halı veya Kilim: Yer döşemesi için halı veya kilim.
Duvara Ahşap Raf: Dekoratif amaçlı bir raf.
Raf Üzerine Bakır Aksesuarlar: Şıklık katmak için bakır aksesuarlar.
Ortaya Sehpa veya Masa: Ortada kullanılacak sehpa veya masa.
Ortaya Bakır Sini ve Ahşap Ayaklar: Dekoratif amaçlı bakır ve ahşap ürünler.
Bu malzemelerin tamamını kullanmak zorunlu değildir. Sadece minderlerle de şark köşesi oluşturabilir veya bütçenize uygun seçenekleri değerlendirebilirsiniz. Paletlerden yapılmış sedirler veya sadece minderler kullanarak da şark köşesi yapabilirsiniz. Modern bir şark köşesi istiyorsanız, listedeki ürünlerin hepsine ihtiyaç duymayabilirsiniz.
Şark köşesi, kişisel zevklere ve bütçeye bağlı olarak çeşitlilik gösterir. Sedir modelleri, minder çeşitleri veya bakır aksesuarlar gibi ürünleri seçerek kendi tarzınızı oluşturabilirsiniz.
