Kıdem Tazminatı Tabanı ve Tavanı 2024
Kıdem Tazminatı Tabanı: Asgari ücretli bir çalışan, bir yıllık çalışmasının karşılığında brüt asgari ücret tutarında kıdem tazminatı almaya hak kazanıyor. Bu kapsamda, 2024 yılında geçerli olacak asgari ücrete yapılan zammın ardından kıdem tazminatı tabanı 20.002 TL'ye yükseldi.
Kıdem Tazminatı Tavanı: Kıdem tazminatı tavanı ise şu an hali hazırda 23.489 TL olarak uygulanıyor. Ancak, bu tavan miktarı, 3 Ocak günü Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) tarafından açıklanacak olan yılın son enflasyon rakamları sonrasında güncellenecek.
Kıdem Tazminatı Nasıl Hesaplanır?
Kıdem tazminatı hesaplanırken dikkate alınması gereken ücret, işçinin brüt ücretidir. Yargıtay'ın kararına göre, işçinin fiilen eline geçen ücreti üzerinden değil, sigorta primi, vergi, sendika aidatı gibi kesintiler yapılmaksızın belirlenen brüt ücret göz önünde tutularak hesaplanır. Tazminata esas aylık ücret, saat ücretinin önce 7.5, sonra da 30 ile çarpımı sonucu belirlenmelidir.
Kıdem Tazminatı Alabilme Koşulları
İş Kanunu'na tabi çalışanlar, aynı işverene bağlı bir veya birden fazla işyerinde en az bir yıl çalışmaları halinde kıdem tazminatına hak kazanırlar. Hak kazanmakla birlikte kıdem tazminatını alabilmek için bazı koşulların sağlanması gerekiyor. Bu koşullar arasında işverenin işten çıkartma sebepleri, işçinin haklı fesih sebepleri gibi durumlar bulunmaktadır.
Özel Sağlık Sigortası ve Kıdem Tazminatı
Kıdem tazminatına esas alınacak ücretin tespitinde asıl ücrete ek olarak işçiye sağlanan para veya para ile ölçülebilen menfaatler göz önünde tutulur. Özel sağlık sigortası yardımı ya da hayat sigortası prim ödemeleri de bu kapsamda değerlendirilir ve kıdem tazminatı hesabına dahil edilir.
Bu gelişmeler ışığında, çalışanlar için kıdem tazminatı hesaplamalarında güncel bilgilerin dikkate alınması önemlidir. Güncel ve resmi bilgiler için resmi kaynaklara başvurmak her zaman en doğrusudur.
1. Kıdem Tazminatına Hak Kazanılmasının Koşulları:
- İş Kanuna Tabi İşçilerden Olma: 4857 sayılı İş Kanunu'na tabi olmak.
- İş Yerinde En Az Bir Yıl Çalışmış Olma: İşverene ait işyerinde en az bir yıl süreyle çalışma.
- Sözleşmenin Kıdem Tazminatına İmkân Verir Biçimde Sona Ermesi: İş sözleşmesinin belirli koşullarda sona ermesi.
2. İşçi Hangi Hallerde Kıdem Tazminatı Alamaz?
- İş sözleşmesi işveren tarafından haklı nedenle sona erdirilmişse.
3. İstifa Eden İşçi Kıdem Tazminatı Alabilir Mi?
- İstifa eden işçi, belirli durumlar (sağlık sebepleri, ahlaki nedenler, zorlayıcı sebepler) dâhilinde kıdem tazminatına hak kazanabilir.
4. Kıdem Tazminatı Nasıl Hesaplanır?
- Her bir yıllık çalışma süresine karşılık gelen süre 30 gün ile iş sözleşmesinin sona erdiği tarihteki son günlük brüt ücret çarpılır.
5. Kıdem Tazminatında Tavan Sınırlaması:
- Kıdem tazminatı için belirlenen bir tavan sınırı vardır, ancak işveren bu sınırlamayı aşan bir ödeme yapabilir.
6. Kıdem Tazminatından Yapılacak Kesintiler:
- Gelir vergisi, damga vergisi ve ölüm durumunda veraset ve intikal vergisi kesintileri yapılır.
7. Kıdem Tazminatını Alamayan İşçi Ne Yapabilir?
- İşçi, kıdem tazminatını alamadığında önce arabulucuya başvurmalı, anlaşma sağlanamazsa dava açarak taleplerini ileri sürebilir.
8. Kıdem Tazminatı Davasında Süre:
- İş sözleşmesi 25.10.2017 tarihinden önce sona eren işçiler için dava açma süresi 10 yıl, sonrasında sona eren işçiler için 5 yıldır.
9. Kıdem Tazminatı Davasında Görevli ve Yetkili Mahkeme:
- Görevli mahkeme İş Mahkemeleri, yetkili mahkeme ise işin yapıldığı yer veya davalının yerleşim yeri mahkemesidir.
Bu özet, kıdem tazminatı konusundaki temel bilgileri içermektedir. Ancak, somut durumlar için bir hukuk uzmanına başvurmak her zaman en doğrusudur.